بررسی تغییرات فضایی سهم بارش‌‌های یک‌روزه در تأمین روزهای بارشی و مقدار بارش ایران

Authors

  • حمید نظری‌پور استادیار، گروه محیط زیست، پژوهشکده علوم محیطی،پژوهشگاه بین‌المللی علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران
  • زهرا کریمی دانشجوی کارشناسی ارشد اقلیم‌شناسی در برنامه‌ریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
  • سید ابوالفضل مسعودیان استاد، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
Abstract:

ایران در کمربند خشک عرض میانه قرار گرفته که متوسط بارش آن 250 میلی‌متر است و تغییرات زمانی و مکانی شدیدی دارد. رویدادهای بارشی با دوام کوتاه‌مدت یکی از مشخصه‌‌های مناطق خشک است که در ایران نیز ملموس است. هرچند بارش ایران دوامی بین 1 تا 45 روز دارد و دارای تغییرات زمانی‌ مکانی شدیدی نیز هست اما بیشینه بارش و روزهای بارشی ایران، از بارش‌‌های کوتاه‌دوام تأمین می‌شود. بنابراین رخدادِ بارش‌‌های طولانی‌دوام یک رویداد فرین تلقی می‌شود که تغییرپذیری شدیدی دارد. بارش‌‌های با دوام یک تا هفت روزه تقریباً در کل گستره ایران و بارش‌‌های با دوام بزرگ‌تر فقط در برخی از قسمت‌‌های ایران رخ داده‌اند. با افزایش دوام بارش‌ها، نقش آنها در تأمین روزهای بارشی ایران، به‌شدت کاهش می‌‌یابد. برخلاف آن، افزایش دوام بارش‌‌ها، سبب کاهش تأمین بارش کل گستره‌‌ ایران نمی‌شود. بارش‌‌های یک‌روزه، بیشینه‌ روزهای بارشی کل ایران و بیشینه‌ بارش بخش بزرگی از ایران را تشکیل می‌‌دهند و اهمیت چندانی در ایران ندارند. سهم بارش‌‌های یک‌روزه در تأمین روزهای بارشی و مقدار بارش ایران در گذر زمان دچار تغییراتی شده که برای ارزیابی این تغییرات از پایگاه داده بارش ایران استفاده شده است. نتایج ارزیابی تغییرات سالانه سهم آنها در تأمین روزهای بارشی و مقدار بارش ایران، نشان می‌‌دهد که در یک‌چهارم از گستره ایران از سهم آنها در تأمین روزهای بارشی کاسته شده و فقط در 3 درصد از گستره‌ ایران بر سهم آنها افزوده شده است. علاوه بر آن در یک‌‌‌پنجم از گستره ایران، سهم آنها در تأمین مقدار بارش ایران کاهش یافته و فقط در 6 درصد از گستره ایران سهم آنها در تأمین بارش ایران افزوده شده است. از طرف دیگر، ارزیابی تغییرات ماهانه سهم بارش‌‌های یک‌روزه در تأمین بارش ایران، نشان می‌‌دهد که گستره روند منفی آنها در ماه‌‌های بارانی سال بزرگ‌تر از گستره روند مثبت آنها است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تغییرات فضایی سهم بارش های یک روزه در تأمین روزهای بارشی و مقدار بارش ایران

ایران در کمربند خشک عرض میانه قرار گرفته که متوسط بارش آن 250 میلی متر است و تغییرات زمانی و مکانی شدیدی دارد. رویدادهای بارشی با دوام کوتاه مدت یکی از مشخصه های مناطق خشک است که در ایران نیز ملموس است. هرچند بارش ایران دوامی بین 1 تا 45 روز دارد و دارای تغییرات زمانی مکانی شدیدی نیز هست اما بیشینه بارش و روزهای بارشی ایران، از بارش های کوتاه دوام تأمین می شود. بنابراین رخداد بارش های طولانی دو...

full text

روند سهم ماندگاری‌های بارش در بسامد رخداد روزهای بارشی و تأمین مقدار بارش استان کردستان

برای انجام این پژوهش داده‌های 188 پیمونگاه همدید، اقلیمی و بارانسنجی داخل و خارج از مرز استان مربوط به وزارت نیرو و سازمان هواشناسی طی بازه‌ی زمانی 1/1/1340 تا 29/12/1388 بکار گرفته شد. به کمک روش زمین‌آماری کریگینگ برای هر روز یک نقشه رقومی در ابعاد یاخته‌ای 6*6 کیلومتر ایجاد شد و سپس داده‌های روزانه‌ی مربوط به 811 یاخته که کل استان را پوشش می‌دادند، از نقشه‌ها استخراج شد. یک پایگاه داده در اب...

full text

روند سهم ماندگاری های بارش در بسامد رخداد روزهای بارشی و تأمین مقدار بارش استان کردستان

برای انجام این پژوهش داده های 188 پیمونگاه همدید، اقلیمی و بارانسنجی داخل و خارج از مرز استان مربوط به وزارت نیرو و سازمان هواشناسی طی بازه ی زمانی 1/1/1340 تا 29/12/1388 بکار گرفته شد. به کمک روش زمین آماری کریگینگ برای هر روز یک نقشه رقومی در ابعاد یاخته ای 6*6 کیلومتر ایجاد شد و سپس داده های روزانه ی مربوط به 811 یاخته که کل استان را پوشش می دادند، از نقشه ها استخراج شد. یک پایگاه داده در اب...

full text

آشکارسازی تغییرات سهم دوام های روزانه ی بارش در تأمین روزهای بارشی و بارش ایران

در این پژوهش، جهت فهم تغییرات سهم دوام های روزانه ی بارش در تأمین روزهای بارشی و بارش ایران، سهم سالانه و ماهانه ی داوم های 1، 2 و 3 روزه مورد ارزیابی قرار گرفته است. این داوم ها به ترتیب مهم ترین دوام های بارش ایران محسوب می گردند و تغییرات احتمالی در نقش آنها شواهدی بر تغییر اقلیم بارش ایران می باشد. نتایج این پژوهش بر اساس داده های شبکه ای بارش روزانه ی ایران در دوره ی 1340 تا 1382 شمسی استو...

full text

بررسی تداوم روزهای بارش در ایران زمین

بارش به عنوان مهمترین عنصر اقلیمی همواره در سرزمین ایران از پیچیدگی های خاصی برخوردار بوده است. این پیچیدگی ها که بیشتر ناشی از موقعیت جغرافیایی این سرزمین پهناور بوده است باعث گردیده است که بارش از توزیع زمانی و مکانی یکنواختی برخوردار نباشد. هدفی که این تحقیق در پی دست یافتن به آن است تعیین تداوم های دو، سه و چهار روزه بارش در ایران زمین و تعیین ساختار احتمالی آن با استفاده از تعیین بهترین م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 38  issue 4

pages  241- 258

publication date 2013-02-19

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023